Horeca CAO. KHN en CNV huren hans Clock in.

Horeca CAO. KHN en CNV huren hans Clock in.

 

Als Horeca recruiters adviseren wij werknemers en werkgevers onder andere over de arbeidsvoorwaarden. Een kok vinden is één! Een kok behouden – en dus werken aan een stabiel en loyaal team is een ander verhaal. Daar past geen korte termijn politiek bij, maar een werkgeversbeleid waarbij oog is voor de gewijzigde omstandigheden. Horeca 2.0

Een groot deel van de horecawerkgevers is echter helemaal niet 2.0 en zelfs niet 1.5 of 1. Zo min mogelijk betalen en als het eten uit de keuken op tafel komt, dan is het helemaal prima. Na ons de zonvloed.

En dat zien we ook wel terug in de manier waarop er personeel wordt geworven. Totaal inspiratieloos. Het aantal advertenties in de horeca dat zich beperkt tot de woorden “wij zoeken personeel” is niet te tellen en fantasieloos is vaak nog wel de meest sympathieke omschrijving. En dat is doodzonde, want soms heeft het bedrijf hartstikke veel te bieden, maar slaagt men er gewoon niet in om dat op papier te krijgen.

En dat is laatste is best wel vreemd want als ergens een branche is waar men bekend is met overtuigende communicatie, dan is het de horeca wel. Denk bijvoorbeeld aan de menukaarten waar woorden als ambachtelijk, lokaal, vers en dergelijke worden gebruikt. Dit om vooral te suggereren dat het helemaal toppie is in de keuken en dat er geen halffabrikaatje wordt gebruikt. Een mooi voorbeeld van framing. Framing is een communicatietechniek die we vooral uit de politiek kennen. Communicatietechnieken waarbij bepaalde aspecten eruit worden gelicht. En dan gaat het vooral om aspecten waarbij men hoopt dat de beoogde ontvangers daar het meest vatbaar voor zijn.

Een briljant stukje framing zagen wij de afgelopen dagen rond de aanstaande nieuwe CAO. En alle grote newsmedia deden eraan mee. Juichend werd er gesteld dat de mensen in de horeca er bijna 5 procent op vooruit gaan. En uiteraard wordt dergelijk nieuws met vreugde ontvangen. 5 procent erbij. Dat is toch lekker.

Helaas is de werkelijkheid helemaal niet lekker en zelfs bitter. Wat er werkelijk is afgesproken: de lonen in de tabellen worden verhoogd met de inflatie plus 1 procent.

En zelfs dat is nog maar de helft van het verhaal. In de randstad zijn de tabellen van de KHN vaak al hartstikke deauddd. De lonen liggen er vaak al boven. Er is geen kok in Amsterdam die werkt voor de bedragen van de KHN en dus ook niet voor de bedragen uit de bijna aanstaande CAO. Al deze mensen gaan er dus geen cent op vooruit.

Ik herhaal: de meeste koks gaan er geen cent, nul komma nul, nada helemaal niks op vooruit. Die worden er namelijk al boven betaald!

Een voorbeeld. Volgens de AVR/KHN werkgeverstabellen krijgt een zelfstandig werkend kok nu € 1733 (schaal 4) of € 1790 (schaal 5). Voor deze salarissen komen in de grote steden geen mensen meer werken. Even om de ernst van de zaak aan te stippen. Bovengenoemde salarissen gaan uit van het begrip “vakkrachten”. En vakkrachten of anders gezegd vakmensen schaal je even boven het wettelijk minimumloon in.

Laat het duidelijk worden met Henk. Henk is een zelfstandig werkend kok en is net een nieuw contract aangegaan bij een nieuwe werkgever. Henk heeft na enige onderhandelingen een vierdaagse werkweek afgesproken (4 dagen, 9.5 uur) en krijgt daarvoor  € 2050,– bruto. Bepaald geen wereldschokkend salaris voor een zelfstandig werkend kok.

Heeft Henk recht op een salarisverhoging omdat er een nieuwe CAO komt? Het antwoord is nee! Nee, nee en nog eens nee! Naar boven afgerond komt er namelijk 5 procent bij over 2 jaar. € 1790 plus 5 procent is  € 1880,– bruto. € 1880,– is ruimschoots onder het door Henk uit onderhandelde bedrag.

Conclusie: Henk heeft op basis van de nieuwe bedragen geen recht op een verhoging. Henk heeft geen bal aan de nieuwe CAO. Henk krijgt er namelijk Niks, Nada, Noppes, helemaal niets bij!

Desondanks was Henk eerst wel blij. Henk dacht namelijk op basis van door de werkgevers de wereld ingestuurde persberichten dat hij er op vooruit zou gaan. Henk wist echter niet dat de CAO partijen Hans Klok hadden ingehuurd om een illusie te creëren. Om een frame te plaatsen. Om te suggereren dat iedereen erop vooruit ging, terwijl bijvoorbeeld de gemiddelde kok er niets mee opschiet. Nice Job Hans!

En hetzelfde geldt voor het bedienend personeel. Bij de meeste zaken waar wij over de vloer komen wordt er ook al boven de tabellen betaald. Waarom? Omdat men simpelweg anders niemand krijgt.

En daarom is het ook een beetje genant dat men framingstechnieken nodig heeft om een CAO aan de man te brengen terwijl het in werkelijkheid om andere vragen gaat. Vragen over de aantrekkelijkheid van het vak en dan met name hoe die verhoogd wordt. Vragen over de toekomst van het vak, over nieuwe beloningsmodellen, etc etc.

 

Een nieuwe CAO voor de horeca. Is schraalhans keukenmeester?

Met enige frustratie probeerde ik de concepttekst voor de nieuwe CAO van de horeca te vinden. Tot ik er dus achter kwam dat deze tekst niet beschikbaar was. En voor ons is dit belangrijke informatie. Als horecarecruiters geven wij adviezen over het aan te bieden loon, salarishuizen en andere arbeidsvoorwaarden.

En even ter herinnering. Tot 2014 was er een CAO voor de Horeca. Deze CAO bepaalde onder andere dat er een overwerktoeslag was van 50%, een vrijwel automatische prestatiebeloning van 2 %, 5 mei een feestdag was en een overurencompensatie binnen 3 maanden na afloop van het kalenderjaar.

En toen was er in 2014 opeens geen Horeca CAO meer. De KHN (werkgevers) en de vakbonden, of moet ik zeggen, het FVN kwamen niet tot een akkoord en de KHN haalde een goed (voor)bereid konijn uit de hoge hoed. En dat konijn heette geen flappie maar het arbeidsvoorwaardenreglement. In de volksmond “De AVR”.

De boodschap richting de vakbonden was helder en luidde zo ongeveer als volgt “Wij hebben u niet nodig en we doen gewoon alsof er een CAO is`.  En hoe deed en doet de KHN dit? Door aan haar leden, de werkgevers, een arbeidsvoorwaardenreglement ter beschikking te stellen dat als twee druppels waters op de oude CAO leek. Sterker nog: als je zocht op de woorden CAO Horeca kwam je keurig uit op het arbeidsvoorwaardenreglement van de KHN. Hoe vaak wij de afgelopen jaren niet hebben moeten uitleggen dat er geen CAO meer was? Heel vaak dus.

Terug naar de twee druppels water. Waren er dan geen verschillen? Nou die waren er dus wel degelijk. Zo ongeveer alles wat de werkgevers er niet in wilden, was eruit gehaald. Een behoorlijke versobering van de arbeidsvoorwaarden in een markt die toen ook al onder druk stond.

Onze verwachting was ook dat er niet snel meer een CAO zou komen want de werkgevers, en dan met name een aantal grote partijen, wilden bijvoorbeeld de overurentoeslag niet meer betalen. En ook was onze inschatting dat er geen vakbond zou zijn die haar handtekening zou zetten onder een verslechtering ten opzichte van de oude CAO.

En daar hebben we ons dus gruwelijk in vergist en dan kom ik weer terug op de frustratie bij het zoeken naar de concept tekst van de CAO. Die is er dus niet of eigenlijk wel.

Het arbeidsvoorwaardenreglement wordt namelijk met een kleine loonsverhoging (inflatie plus 1 procent) en wat techniek bij de tijdelijke contracten verheven tot CAO.

Ik herhaal: het reglement van de werkgever wordt met een paar kleine wijzigingen gepromoveerd tot CAO.

Ik vermoed dat de onderhandelaars van de KHN tot legendes zullen uitgroeien. Ik heb zelden, of eigenlijk nog nooit, een resultaat gezien dat zo in het voordeel lijkt te zijn van de werkgever.

Lijkt te zijn! Want we zijn er ook van overtuigd dat de horeca als branche zich hiermee in zijn eigen been schiet. Het is geen toeval dat elke discussie over de aantrekkelijkheid van een horecaberoep,   uiteindelijk gaat over een discussie over de hoogte van het loon en de overige arbeidsvoorwaarden. En onze voorzichtige conclusie is dat dit onderhandelingsresultaat geen einde aan die discussie gaat maken.

Voor een kok spreken wij al heel lang de woorden uit dat wij maar 1 tabel kennen en dat is de tabel van de markt. Er is in Amsterdam geen restaurant te bekennen die het nog waagt om koks een salaris volgens de tabellen van de KHN aan te bieden. Dan wordt de horeca-exploitant namelijk door de kok uitgelachen onder de mededeling “voor jou tien andere werkgevers”.

En daarom begrijpen wij deze uitkomst van de onderhandelingen gewoon niet. De discussie en de uitkomsten daarvan hadden moeten gaan over het fatsoenlijk belonen, het aantrekkelijk maken om weer in de horeca gaan werken, opleidingsmogelijkheden, vierdaagse werkweken, carrièreperspectief. Oftewel Horeca 2.0.

En Horeca 2.0 is heel hard nodig want op dit moment wordt het tekort aan personeel in de horeca steeds nijpender en wordt men links en rechts ingehaald door andere branches die er kennelijk wel in slagen om aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden te creëren.  En daarmee is ook meteen het faillissement van deze CAO aangegeven. Waarschijnlijk alleen bruikbaar aan de onderkant van de markt en ook handig voor een paar werkgevers die zich beperken tot het minimumloon. Voor de rest? Een gemiste kans terwijl het toch echt een schot voor open doel was!